‘Milyar dolarlık felaket’ rekoru kırıldı
Emre ERGÜL
2023 yılı Amerika tarihine “doğal afetlerle dolu bir yıl” olarak geçti… Üstelik yılın bitmesine daha 3,5 ay var… ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), her doğal afetin yol açtığı hasarı tahmin ediyor Ülkenin yüzölçümünün geniş olması nedeniyle olay 1 milyar doları buluyor. Her yıl meydana gelen büyük felaketleri listeler.
NOAA yetkilileri, ağustos ayında Hawaii’de çıkan yangınlar ve Florida’yı vuran Idalia Kasırgası’nın yol açtığı ekonomik hasarı tespit ettikten sonra bu yılki “büyük felaketler” listesini güncelledi. Bu iki doğal afetin ardından 2023’te yaşanan “büyük felaket” sayısı 23’e çıktı. Bugüne kadarki rekor 22 ile 2020’ye aitti. Üstelik NOAA yetkilileri Batı kıyısını vuran Tropikal Hilary Kasırgası’nı incelerken liste daha da büyüyebilir. ve orta kısmı vuran kuraklık olayları.
Bu iki doğal afette 1 milyar doların üzerinde kayıp tespit edilirse eylül ayı sonuna kadar listedeki afet sayısı 25’e çıkabilir! Doğal afetlerin bu yıl ABD’nin 57,6 milyar dolarlık kaybına yol açtığını belirten NOAA’dan Adam Smith, listeyi “iklim değişikliğinin yadsınamaz parmak izleri” olarak tanımladı: “Bu yılki hava olaylarının çoğu merkezi eyaletlerde, kuzey merkezde, orta eyaletlerde gerçekleşti. güney ve güneydoğu eyaletleri.”
Afetler 2017’de 383,7 milyar dolarlık hasara yol açtı
NOAA, 1980 yılından bu yana her yıl büyük afetler listesini yayınlıyor. 43 yılda meydana gelen büyük felaketlerin ABD’ye verdiği toplam kayıp 371 milyar doları aşıyor… İklim değişikliğinin yol açtığı kriz rakamlarla da ortaya çıkıyor: 1980 ile 2022 arasında yıllık büyük felaket sayısı 8,1; 2018-2022 ortasında bu sayı 18,0’dı… NOAA kayıtlarına göre 2023, en çok doğal afetlerin yaşandığı yıl olmasına rağmen “maddi hasarın en fazla olduğu yıl” değildi… Kasırgaların yaşandığı 2017 yılı Harvey, Irma ve Maria meydana geldi, büyük felaketler ülkeye 383,7 milyar dolar zarar verdi…
“Bu yılki olaylar emsalsiz.”
Küresel iklim krizi nedeniyle işlerin daha da kötüye gideceğine ve daha da kötüsüne hazırlıklı olmamız gerektiğine inananlardan biri de eski Federal Acil Durum Müdahale Ajansı Yöneticisi Craig Fugate. Fugate’e göre iklim çoktan değişti ve ne çevre ne de müdahale sistemleri bu değişime ayak uyduramıyor.
Arizona Üniversitesi’nden iklim bilimci Katharine Jacobs da hava felaketlerindeki artışın, iklim bilimcilerin uzun süredir söyledikleriyle uyumlu olduğunu söyledi: “Atmosfere ve okyanuslara daha fazla enerji vermek, birçok olayın yoğunluğunu ve sıklığını artıracak. Bu yılki olayların çoğu alışılmadık ve benzeri görülmemiş.” Stanford Üniversitesi iklim bilimci Chris Field da milyar dolarlık felaketlerdeki eğilimi “çok rahatsız edici” olarak nitelendirdi: “Bu eğilimi tersine çevirmek için yapabileceğimiz şeyler var. “Atığı azaltmak istiyorsak, iklim değişikliğini durdurma konusundaki ilerlemeyi hızlandırmamız gerekiyor.”